Tinea Nedir?

Tinea, mantarların neden olduğu bir grup enfeksiyona verilen addır. Halk arasında mantar enfeksiyonları olarak bilinirler. Genellikle ciddi seyirli değildirler. Ciddi seyirli olmamaları rahatsız edici olmayacakları anlamış taşımaz. Bazı durumlarda ciddi derecede rahatsız edebilirler.
Deride ortaya çıktıklarında cilt etrafında kırmızı-pembe bir halka şeklinde döküntü oluşturur. Bu sayfada tinea türlerini detaylıca inceleyeceğiz. En sık bilinen tinea türleri tinea pedis, tinea unguium, tinea kruris, tinea korporis ve tinea versikolor dur. Tinea enfeksiyonunun tedavisi mantarın bulunduğu yere bağlı olarak değişiklikler içerir. Biindiği üzere çoğu mantar ilacı anti fungal ilaçlarla tedavi edilebilmektedir. Enfeksiyon çok ciddi düzeyde ise oral yoldan kullanılan anti fungal ilaçlar gerekebilir. Tedavi süresi yine mantar enfeksiyonunun şiddetine süresine ve türüne bağlı olarak farklılık gösterir. Tinea enfeksiyonunu önlemek için ise kişisel hijyen en önemli basamaktır. Duş aldıktan sonra vücudun bütün bölgelerini iyice kurulayın. Temiz ayakkabı ve pamuklu çoraplar giyin. Kıyafetlerinizi günlük olarak değiştirin. Haydi şimdi hep beraber tinea çeşitlerini inceleyelim.

Tinea Çeşitleri Nelerdir?

Tinea Unguium Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tanısı ve Tedavisi


Fungal bir enfeksiyon olup vücudun herhangi bir bölümünü etkilemektedir. Normalde vücudumuzda derinin üzerinde bakterilerle birlikte yaşayan çok sayıda mantar mevcuttur. Ancak bunlar kontrolsüz büyümesi gibi durumlarda enfeksiyona neden olurlar. Onkomikozis diye de bilinen tinea unguium, tırnak yataklarında görülen mantar enfeksiyonudur.

Tinea Unguium neden olur?

Tırnak yataklarında görülen mantar enfeksiyonu, mantarların aşırı büyümesiyle oluşur. Mantarlar, ılık ve nemli ortamları sevdikleri için böyle durumlarda kontrolsüz büyüyebilirler. Aynı mantar türü “athlete’s foot”, “jock itch”, “ringworm” diye bilinen başka enfeksiyon durumlarına da neden olur.

Bulaşıcıdır. Bu enfeksiyondan olan biriyle direkt kontak yoluyla kolayca geçebilir. American Academy of Dermatology (AAD)’de yapılan araştırmalara göre ayak tırnaklarında oluşan tırnak enfeksiyonu, elde bulunan tırnak enfeksiyonlarından daha sık görülmektedir. Bunun neden ise ayakların ayakkabı, çorap gibi sürekli kapalı ortamlarda bulunmasıdır. Mantarlar da ılık ve nemli ortamları sevdikleri için onlar için elverişli ortam olarak görülmektedir.
Tinea Unguium adıyla bilinen mantar enfeksiyonunu net bir biçimde görmektesiniz.

Enfeksiyon için çeşitli risk grupları bulunmaktadır. Örneğin, diyabet hastaları, dolaşım yetersizliği yaşayan kişiler, 65 yaş üstü kişiler, yapay tırnak takanlar, halka açık havuzlarda yüzenler, bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler bu risk gruplarına örnek verilebilir. Tırnak enfeksiyonları, yetişkin erkeklerde daha sık gözlemlenmektedir. Yaşlı bireylerde ise tırnak enfeksiyonu açısından daha risk altındadırlar. Çünkü dolaşımın zayıflamasıyla birlikte enfeksiyona zemin hazırlanmış olur.

Tinea Unguium semptomları nelerdir?

Subungual hiperkeratoz olarak adlandırılan tırnakta kalınlaşma, lateral onikomikoz adı verilen tırnak üzerinde beyaz veya sarı çizgiler, distal onikomikoz adı verilen tırnak ucu ve tırnak çukurundaki beyaz alanları dökebilir, proksimal onikomikoz adı verilen tırnak tabanındaki sarı lekelerin görünümü, tırnak kaybı olabilir. 
Tinea Unguium ile ilişkilendirilmiş görsel. Dikkatlice inceleyiniz.

Tırnak yatağından çıkabilen bozuk bir tırnak, enfekte olmuş tırnaktan gelen bir koku, kırılgan veya kalın tırnak görülebilir.

Tinea Unguium tanısı nasıl konur?

 Bazen başka enfeksiyon türleri de tırnak enfeksiyonun semptomlarına benzerlik gösterebilirler. Bu yüzden tırnak enfeksiyonunun olup olmadığını teyit etmenin tek yolu doktora başvurmaktır. 
Doktorunuza başvurduğunuz takdirde tırnak üzerinden alınacak örnek ile laboratuvara gönderilir. Analiz edildikten sonra tanısı konur.

Tinea Unguium nasıl tedavi edilir?

OTC ürünleri tırnak enfeksiyonu için genelde tercih edilmez. Çünkü yeteri düzeydi etki göstermez. Bunun yerine doktorunuzun yazabilecek oral antifungal ilaçlar arasında; terbinafin (Lamisil), itrakonazol (Sporanoks), Flukonazol (Diflukan), griseofulvin (Gris-Peg) bulunmaktadır.
Tinea Unguium a yakalanmış dermatofit kaynaklı enfeksiyonu görüyorsunuz.

Antifungal topikal ilaçlar gibi diğer alternatif tedaviler de doktorunuz tarafından önerilebilir. Bu tedavi, enfeksiyona neden olan mantarın türüne ve enfeksiyonun derecesine bağlı olarak, bu ilaçları birkaç ay boyunca kullanmak zorunda kalınabilir. Topikal çözümler genel olarak ayak tırnağı fungal enfeksiyonlarının tedavisinde etkili değildir.

Tedavi, vücudunuzu mantar enfeksiyonundan tamamen arındıramaz. Tüm vakaların neredeyse yarısında, mantar tırnak enfeksiyonun tekrarlaması olasıdır.

Antifungal spreyleri veya tozları düzenli olarak kullanma, enfekte tırnaklara dokunduktan sonra ellerini yıkamak, özellikle ayak parmaklarınız arasını duş aldıktan sonra ayaklarınızı iyice kurutun, güvenilir salonlardan manikür veya pedikür yaptırmak, manikür veya pedikür için kendi eşyalarınızı kullanarak, nemi minimize eden çoraplar giymek, halka açık yerlerde yalınayak olmaktan kaçınmak, yapay tırnak ve tırnak cilası kullanımını azaltmak enfeksiyon riskini azaltmaktadır.

Bu tinea konusu ile ilgili merak ettiğiniz tüm hususları konunun alt tarafından yorum bölümüne yazabilirsiniz. Hepsini teker teker okuyacak ve elimden geldiğince cevaplamaya çalışacağım.

Yorumlar

Peki Tinea Enfeksiyonları Bulaşıcı mıdır?

Tinea tipleri son derece bulaşıcı mantarların neden olduğu deri enfeksiyonlarıdır. En sık etkilenen bölgeler; ayak, kasık, baş, meme altı gibi alanları kapsamaktadır. Tinea enfeksiyonları deriden deriye direkt kontak veya dolaylı yoldan ortak kullanılan eşyalar (havlu, çorap, ayakkabı, tarak vs.) nedeniyle bulaşmaya yatkınlık sağlanabilmektedir. Tinea enfeksiyonları aynı zamanda “ringworm” olarak da bilinmektedir. Nedeni; oluşan lezyonlar yüzük görünümlü deriden kabarık merkezi temiz alandan oluşmuş lezyonlardan oluştuğu için görünüm itibari ile “ringworm” yani solucan diye adlandırılmaktadır.

Tinea’ların sporcu ayağı yani tinea pedis olarak bilinen ayak mantarı, Jock kaşıntısı yani tinea cruris olarak bilinen kasık mantarı, kafa derisinin saç kurdu yani tinea kapit olarak bilinen baş mantarı (sık olarak çocuklar etkilenir), vücudu genel kaplayan mantar enfeksiyonu yani tinea corporis olarak da bilinen vücut mantarı, tırnak enfeksiyonu (onikomikoz) yani tinea unguium olarak bilinen ayak parmağı veya parmak tırnaklarının mantarı gibi tipleri mevcuttur.

Tinea enfeksiyonları, kaşıntı ve batma, halka şeklinde olan kırmızı pullu döküntü, ayak parmak boşluklarında çatlama, soyulma, su kabarcıkları, tırnakların sarı veya beyaz renk değişikliği, kafa derisi üzerinde lekeler gibi semptomlar verebilir.

Tinea'nın bulaşıcı olduğunu unutmamak önemlidir. Sıcak ve ıslak ortamlar, tinea enfeksiyonlarının gelişmesine katkıda bulunur. Tinea enfeksiyonunu önlemek için verilebilecek öneriler şunlardır; yıkandıktan sonra, özellikle ayak parmakları ve deri kıvrımları arasında cildi iyice kurulamak, cildi mümkün olduğunca havaya maruz bırakmak, sentetik yerine pamuklu çorap giymek, aşırı terlemeyi kontrol etmek için antiperspiranlar kullanmak, yüzme havuzlarına, soyunma odalarına, spor salonlarına ve diğer ortak alanlarda ortak kullanım alanlarına dikket etmek yalın ayak gezmemek gibi önlemler alınabilir.

Ayrıca antifungal kremler ile tinea enfeksiyonlarını tedavi etmek mümkündür. Ancak enfekte bölgelere dokunduktan sonra elleri yıkamak, ortak havlu, çorap, ayakkabı, tarak gibi eşyaları paylaşmamak alınacak diğer önlemler arasında bulunabilir. Öte yandan örneğin; eğer tinea pedis (sporcu ayağı mantarı) varsa yalınayak dolaşmamak gerekir. Mantar enfeksiyonun olduğu bölgeleri nemli ve ıslak tutmamak gerekir. Her daim kuru ve temiz olması gerekir.