Tinea Nedir?

Tinea, mantarların neden olduğu bir grup enfeksiyona verilen addır. Halk arasında mantar enfeksiyonları olarak bilinirler. Genellikle ciddi seyirli değildirler. Ciddi seyirli olmamaları rahatsız edici olmayacakları anlamış taşımaz. Bazı durumlarda ciddi derecede rahatsız edebilirler.
Deride ortaya çıktıklarında cilt etrafında kırmızı-pembe bir halka şeklinde döküntü oluşturur. Bu sayfada tinea türlerini detaylıca inceleyeceğiz. En sık bilinen tinea türleri tinea pedis, tinea unguium, tinea kruris, tinea korporis ve tinea versikolor dur. Tinea enfeksiyonunun tedavisi mantarın bulunduğu yere bağlı olarak değişiklikler içerir. Biindiği üzere çoğu mantar ilacı anti fungal ilaçlarla tedavi edilebilmektedir. Enfeksiyon çok ciddi düzeyde ise oral yoldan kullanılan anti fungal ilaçlar gerekebilir. Tedavi süresi yine mantar enfeksiyonunun şiddetine süresine ve türüne bağlı olarak farklılık gösterir. Tinea enfeksiyonunu önlemek için ise kişisel hijyen en önemli basamaktır. Duş aldıktan sonra vücudun bütün bölgelerini iyice kurulayın. Temiz ayakkabı ve pamuklu çoraplar giyin. Kıyafetlerinizi günlük olarak değiştirin. Haydi şimdi hep beraber tinea çeşitlerini inceleyelim.

Tinea Çeşitleri Nelerdir?

Tinea Cruris Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tanısı ve Tedavisi


Tinea kruris diye tabir edilen aslında kasık mantarı olan bir tür derinin mantar enfeksiyonudur. Diğer tinea enfeksiyonları gibi bu da dermatofitler sonucu oluşur. Bu mikroskobik organizmalar; deri, saç ve tırnaklarda varlıklarını devam ettirirler. Bunlar normal zamanlarda zararsızdırlar. Ancak nemli ve ılık ortamlarda hızlıca bölünerek enfeksiyona neden olabilirler. Bu yüzden bu enfeksiyon türü daha çok deri katlantıların, kasıkların ve kalça kısımlarında kaşıntılarla karakterize olmaktadır.

“Jock İtch” daha çok yetişkin ve adolesan erkeklerde görülür. Bu enfeksiyon, kaşıntı ve yanma hissi ile birlikte kırmızı ve pullu bir görünüme sahiptir. Enfeksiyonun oluştuğu yerler itibariyle günlük hayatta can sıkıcı bir durum oluşturabilir. Hafif bir enfeksiyon olduğu için basit topikal antifungal kremlerle semptomların hafiflemesine ve enfeksiyonun yayılması engellenebilir. Daha sonrasında da kuru ve temiz tutması gerekmektedir.

Tinea Cruris’in semptomları nelerdir?

En çok görülen semptomlar arasında kırmızılık, kalıcı kaşıntı, yanma hissi, derinin soyulması, ciltte çatlama, egzersiz veya aktivite ile kötüleşen döküntü, ten renginde değişiklikler, iyileşmeyen kötüleşen veya hidrokortizon gibi kaşıntı önleyici kremleri ile yayılan döküntülerin olması bulunmaktadır.
Tinea cruris oldukça nadir görülen bir mantar enfeksiyonudur.

Kasık mantarı adından da anlaşıldığı üzere kasıklarda en sık görülmektedir. Ancak karın ve kalça bölgesine de yayılım gösterebilir. Çoğunlukla skrotum etkilenmez.
 

Tinea Cruris neden olur? 

Kasık mantarı, dermatofitler dediğimiz bir mantar türü neden olur. Bunlar normalde derinin üstünde yaşayan zararsız mantar türüdür. Ancak nemli ve ılık ortam bulduklarında bulunduğu yere bağlı hızlı bölünerek çeşitli enfeksiyonlara neden olabilir. Kasık mantarı fazlasıyla bulaşıcıdır. Direk temasda ya da kıyafetlerin ellenmesiyle kolayce enfeksiyon bulaşabilir. Bu tür enfeksiyonların daha çok sporcularda görülmesi beklenirken aslında herkes risk altındadır. Örneğin; obez bireyler çok fazla risk altındadır. Çünkü deri katlantıları, mantarların enfeksiyon ortamı için risk oluşturmaktadır.

Tinea Cruris tanısı nasıl konur?

Doktorunuz rutin fizik muayenesini yaparken iyi gözlem ve etkilenen bölgenin incelenmesiyle rahatlıkla tanı koyacaktır. Bazen doktorunuz deri üzerini kazıyarak örnek alıp, test için laboratuvara gönderebilir. Bunun nedeni başka deri hastalıklarını (psoriasis) dışlamaktır.
Tinea cruris tanısı iyi bir fizik muayeneden geçer.


Tinea Cruris nasıl tedavi edilir?

Kasık mantarı için bazen evde etkili tedavi uygulanabilir. Örneğin; etkilenen alana bir antifungal krem, toz veya sprey uygulamak, etkilenen bölgeyi sabun ve ılık suyla iyice yıkamak, banyo ve egzersiz sonrası etkilenen bölgeyi iyice kurutmak, her gün kıyafet ve iç çamaşırlarını değiştirmek, gevşek pamuklu giysiler giymek tedavi için yeterli olacaktır.

Eğer semptomlar 2 hafta için azalmazsa doktorunuzdan randevu almalısınız. Çünkü sekonder bir enfeksiyon olmuş olabilir. Doktorunuz tarafından tedavinin tekrar düzenlenmesi gerekebilir. Öte yandan eğer kullanılan antifungal kremlere yanıt alamazsanız doktorunuz tarafından yazılacak olası ilaçlar; topikal kremler ( Econazole, oxiconazole) veya oral ilaçlar ( itraconazole, flucanazole)dur.
Tinea kruris şekilde görüldüğü gibi rahatsız edici hastalıktır.

Oral alınacak antifungal ilaçların olası yan etkileri ise; mide rahatsızlıklar ve baş ağrılarının olmasıdır. Bu tür yan etkilerin yaşanmasıyla birlikte de doktorunuzla iletişim halinde olmanız gerekmektedir.

Bu tinea konusu ile ilgili merak ettiğiniz tüm hususları konunun alt tarafından yorum bölümüne yazabilirsiniz. Hepsini teker teker okuyacak ve elimden geldiğince cevaplamaya çalışacağım.

Yorumlar

Peki Tinea Enfeksiyonları Bulaşıcı mıdır?

Tinea tipleri son derece bulaşıcı mantarların neden olduğu deri enfeksiyonlarıdır. En sık etkilenen bölgeler; ayak, kasık, baş, meme altı gibi alanları kapsamaktadır. Tinea enfeksiyonları deriden deriye direkt kontak veya dolaylı yoldan ortak kullanılan eşyalar (havlu, çorap, ayakkabı, tarak vs.) nedeniyle bulaşmaya yatkınlık sağlanabilmektedir. Tinea enfeksiyonları aynı zamanda “ringworm” olarak da bilinmektedir. Nedeni; oluşan lezyonlar yüzük görünümlü deriden kabarık merkezi temiz alandan oluşmuş lezyonlardan oluştuğu için görünüm itibari ile “ringworm” yani solucan diye adlandırılmaktadır.

Tinea’ların sporcu ayağı yani tinea pedis olarak bilinen ayak mantarı, Jock kaşıntısı yani tinea cruris olarak bilinen kasık mantarı, kafa derisinin saç kurdu yani tinea kapit olarak bilinen baş mantarı (sık olarak çocuklar etkilenir), vücudu genel kaplayan mantar enfeksiyonu yani tinea corporis olarak da bilinen vücut mantarı, tırnak enfeksiyonu (onikomikoz) yani tinea unguium olarak bilinen ayak parmağı veya parmak tırnaklarının mantarı gibi tipleri mevcuttur.

Tinea enfeksiyonları, kaşıntı ve batma, halka şeklinde olan kırmızı pullu döküntü, ayak parmak boşluklarında çatlama, soyulma, su kabarcıkları, tırnakların sarı veya beyaz renk değişikliği, kafa derisi üzerinde lekeler gibi semptomlar verebilir.

Tinea'nın bulaşıcı olduğunu unutmamak önemlidir. Sıcak ve ıslak ortamlar, tinea enfeksiyonlarının gelişmesine katkıda bulunur. Tinea enfeksiyonunu önlemek için verilebilecek öneriler şunlardır; yıkandıktan sonra, özellikle ayak parmakları ve deri kıvrımları arasında cildi iyice kurulamak, cildi mümkün olduğunca havaya maruz bırakmak, sentetik yerine pamuklu çorap giymek, aşırı terlemeyi kontrol etmek için antiperspiranlar kullanmak, yüzme havuzlarına, soyunma odalarına, spor salonlarına ve diğer ortak alanlarda ortak kullanım alanlarına dikket etmek yalın ayak gezmemek gibi önlemler alınabilir.

Ayrıca antifungal kremler ile tinea enfeksiyonlarını tedavi etmek mümkündür. Ancak enfekte bölgelere dokunduktan sonra elleri yıkamak, ortak havlu, çorap, ayakkabı, tarak gibi eşyaları paylaşmamak alınacak diğer önlemler arasında bulunabilir. Öte yandan örneğin; eğer tinea pedis (sporcu ayağı mantarı) varsa yalınayak dolaşmamak gerekir. Mantar enfeksiyonun olduğu bölgeleri nemli ve ıslak tutmamak gerekir. Her daim kuru ve temiz olması gerekir.