Tinea Nedir?

Tinea, mantarların neden olduğu bir grup enfeksiyona verilen addır. Halk arasında mantar enfeksiyonları olarak bilinirler. Genellikle ciddi seyirli değildirler. Ciddi seyirli olmamaları rahatsız edici olmayacakları anlamış taşımaz. Bazı durumlarda ciddi derecede rahatsız edebilirler.
Deride ortaya çıktıklarında cilt etrafında kırmızı-pembe bir halka şeklinde döküntü oluşturur. Bu sayfada tinea türlerini detaylıca inceleyeceğiz. En sık bilinen tinea türleri tinea pedis, tinea unguium, tinea kruris, tinea korporis ve tinea versikolor dur. Tinea enfeksiyonunun tedavisi mantarın bulunduğu yere bağlı olarak değişiklikler içerir. Biindiği üzere çoğu mantar ilacı anti fungal ilaçlarla tedavi edilebilmektedir. Enfeksiyon çok ciddi düzeyde ise oral yoldan kullanılan anti fungal ilaçlar gerekebilir. Tedavi süresi yine mantar enfeksiyonunun şiddetine süresine ve türüne bağlı olarak farklılık gösterir. Tinea enfeksiyonunu önlemek için ise kişisel hijyen en önemli basamaktır. Duş aldıktan sonra vücudun bütün bölgelerini iyice kurulayın. Temiz ayakkabı ve pamuklu çoraplar giyin. Kıyafetlerinizi günlük olarak değiştirin. Haydi şimdi hep beraber tinea çeşitlerini inceleyelim.

Tinea Çeşitleri Nelerdir?

Tinea Nigra Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tanısı ve Tedavisi

Tinea Nigra Nedir?

Tinea nigra Hortaea weneckii denilen bir mantar türünün yaratmış olduğu enfeksiyon sonucu oluşur. Phaeoannellomyces werneckii, Exophiala werneckii, ve Cladosporium werneckii ise diğer isimleridir. Tinea nigra hiperpigmente makül olarak görünür. Bu da derinin en üst katmanını içeren alan bir enfeksiyondur.
Tinea nigra oldukça nadir görülen bir mantar enfeksiyonudur.
Genelde avuç içini ve ayak tabanını etkiler. Nadir olarak ise vücudun diğer bölgelerini de tutabilir. Enfeksiyonun ise çoğunlukla tropikal bölgeler olan Asya ve Afrika ülkelerinden bulaştığı belirtilmiştir. Amerika da ise daha nadir olarak rastlanmaktadır. Rastlandığı zaman ise daha çok güney sahillerinde görülmektedir.

Neden olur? Belirtileri nelerdir?

Enfeksiyonun oluşması için yukarıda belirttiğimiz mantar türleriyle direk olarak temas gerekmektedir. Ancak tinea nigra olan bir hasta ile tokalaşmak hastalığın buluşmasını tetiklemeyecektir. “Dermatology Online Journey” tarafından verilen bilgilere göre oluşan lezyonlar daha çok 2 ile 7 hafta arasında deride kalmaktadır. “Anais Brasileros de Dermatologia” tarafından verilen bilgi de ise “genelde 20 yaş altı kadınlarda görülmektedir” denmiştir.
Tinea nigra hastalığına yakalanan bireyler genelde belirti vermezler.
Genel olarak, tinea nigra olan hastalar asemptomatik seyretmektedir. Nadiren kaşıntılar rapor edilmiştir. Çoğunlukla acısız ve zararsızdır. Bu yüzden herhangi bir şikayeti olmayan hastanın tıbbi destek alması biraz uzun sürebilir. Ayak tabanı ve avuç içlerini tutan bu durum, yapılan mikolojik çalışmalar çerçevesinde 22 kişinin 19’unda tinea nigra avuç içlerinde, geri kalan 3 kişi de ise ayak tabanında lekeler oluşmuştur. Bu lekelerin özellikleri olarak; siyah ve kahverengi arasında değişen renkler olup düz ve düzgün sınırlıdır diyebiliriz. Oluşan lekeler çok yavaş büyür ve çoğunluk tek taraflı oluşur.

Tanı nasıl konur?

Doktorunuz fizik muayene yaparken tıbbi geçmişinizi ve özellikle seyahat geçmişiniz sorgulayacaktır. Tinea nigra bakıldığı zaman çok ciddi deri hastalığı olan malin melanom olarak düşünülebilir. Çünkü klinik olarak ikisinde de siyah lekeler sıklıkla görülmektedir. Bu yüzden muayene sonra doktorunuz oluşan lekeden bir örnek alarak laboratuvara göndermek isteyecektir.Bazı durumlarda ise bütün lekeyi kolayca kazayarak tedavisi ile birlikte sonlanır.

Tedavi seçenekleri nelerdir?

Tinea nigra derinin en üst tabakası olan epidermisi etkiler. Bu yüzden topikal yağ ve kremlere olumlu cevap verirler. Bu kremler direk deri yüzeyine sürülerek uygulanır. Doktorunuz aynı zamanda salisilik asit, üre veya benzoik asit önerebilir. Böylece deri hücreleri için oldukça hızlı bir “turnover” yani hücre yenilenmesi durumu ortaya çıkar. Bu da lekelerin düzelmesi anlamına gelebilir. 
Tinea Nigra ilaçlarla tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Bazı durumlarda ise kurutma özelliği olan aliminyum klorid de doktorlar tarafından tercih edilebiliniyor. Sonuçta uygun tedavi ile oluşan lekeler birkaç hafta içinde tedavi ile yok olucaktır. Korunma yöntemleri açısından ise, bahçe işleriyle uğraşıyorsanız ya da dağ yürüyüşleri olsun doğa gezileri gibi farklı uğraş ve hobileriniz varsa olabildiğince dikkat etmeniz gerekir. Ayakkabı ve çorap tercihleriniz özel olmalıdır. 


Bu tinea konusu ile ilgili merak ettiğiniz tüm hususları konunun alt tarafından yorum bölümüne yazabilirsiniz. Hepsini teker teker okuyacak ve elimden geldiğince cevaplamaya çalışacağım.

Yorumlar

Peki Tinea Enfeksiyonları Bulaşıcı mıdır?

Tinea tipleri son derece bulaşıcı mantarların neden olduğu deri enfeksiyonlarıdır. En sık etkilenen bölgeler; ayak, kasık, baş, meme altı gibi alanları kapsamaktadır. Tinea enfeksiyonları deriden deriye direkt kontak veya dolaylı yoldan ortak kullanılan eşyalar (havlu, çorap, ayakkabı, tarak vs.) nedeniyle bulaşmaya yatkınlık sağlanabilmektedir. Tinea enfeksiyonları aynı zamanda “ringworm” olarak da bilinmektedir. Nedeni; oluşan lezyonlar yüzük görünümlü deriden kabarık merkezi temiz alandan oluşmuş lezyonlardan oluştuğu için görünüm itibari ile “ringworm” yani solucan diye adlandırılmaktadır.

Tinea’ların sporcu ayağı yani tinea pedis olarak bilinen ayak mantarı, Jock kaşıntısı yani tinea cruris olarak bilinen kasık mantarı, kafa derisinin saç kurdu yani tinea kapit olarak bilinen baş mantarı (sık olarak çocuklar etkilenir), vücudu genel kaplayan mantar enfeksiyonu yani tinea corporis olarak da bilinen vücut mantarı, tırnak enfeksiyonu (onikomikoz) yani tinea unguium olarak bilinen ayak parmağı veya parmak tırnaklarının mantarı gibi tipleri mevcuttur.

Tinea enfeksiyonları, kaşıntı ve batma, halka şeklinde olan kırmızı pullu döküntü, ayak parmak boşluklarında çatlama, soyulma, su kabarcıkları, tırnakların sarı veya beyaz renk değişikliği, kafa derisi üzerinde lekeler gibi semptomlar verebilir.

Tinea'nın bulaşıcı olduğunu unutmamak önemlidir. Sıcak ve ıslak ortamlar, tinea enfeksiyonlarının gelişmesine katkıda bulunur. Tinea enfeksiyonunu önlemek için verilebilecek öneriler şunlardır; yıkandıktan sonra, özellikle ayak parmakları ve deri kıvrımları arasında cildi iyice kurulamak, cildi mümkün olduğunca havaya maruz bırakmak, sentetik yerine pamuklu çorap giymek, aşırı terlemeyi kontrol etmek için antiperspiranlar kullanmak, yüzme havuzlarına, soyunma odalarına, spor salonlarına ve diğer ortak alanlarda ortak kullanım alanlarına dikket etmek yalın ayak gezmemek gibi önlemler alınabilir.

Ayrıca antifungal kremler ile tinea enfeksiyonlarını tedavi etmek mümkündür. Ancak enfekte bölgelere dokunduktan sonra elleri yıkamak, ortak havlu, çorap, ayakkabı, tarak gibi eşyaları paylaşmamak alınacak diğer önlemler arasında bulunabilir. Öte yandan örneğin; eğer tinea pedis (sporcu ayağı mantarı) varsa yalınayak dolaşmamak gerekir. Mantar enfeksiyonun olduğu bölgeleri nemli ve ıslak tutmamak gerekir. Her daim kuru ve temiz olması gerekir.